mechan_pame
Μηνύματα: 5
Θετικοί ψήφοι: 0
 Αποσυνδεδεμένος
|
|
04 Ιουνίου 2007, 13:17
|
0
|
Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ
Αξίζει να συνοψίσουμε για το ποια είναι σήμερα η κατάσταση που διαμορφώνεται μέσα στα ιδρύματα σε ότι αφορά τα προγράμματα σπουδών, λόγω της πληθώρας των αλλαγών στα προγράμματα σπουδών κυρίως μέσω των εκάστοτε κοινοτικών κονδυλίων. Αλλαγές που δεν μπορούν να ερμηνευθούν αποσπασματικά, ούτε ξεκομμένες από τη γενικότερη κατάσταση στην εκπαίδευση. Είναι γενικό χαρακτηριστικό της πολιτικής των ελληνικών κυβερνήσεων και ΕΕ η διαστρέβλωση της επιστημονικής γνώσης μέσω των «ευέλικτων» προγραμμάτων σπουδών, διαποτισμένων από μιας χρήσης γνώση (ουσιαστικά φθηνή κατάρτιση), στο μοντέλο των δυο κύκλων.
Έτσι, από τη μια, έχουμε τη δημιουργία νέων τμημάτων και αλλαγή προγραμμάτων σπουδών με χαρακτηριστικά κατάρτισης (βλ. ΙΔΒΕ). Τέτοια παραδείγματα είναι το Τμήμα Οργάνωσης Διαχείρισης Αθλητισμού στη Σπάρτη ή το ΤΕΙ σχεδιασμού Ένδυσης στο Κιλκίς. Συνήθως αντιμετωπίζουμε τη συρρίκνωση βασικών μαθημάτων ή την προσθήκη μιας χρήσης στενών μαθημάτων ή αλλαγές τίτλων που προϊδεάζουν για μιας χρήσης μαθήματα. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα στο Γεωπονικό πανεπιστήμιο της Αθήνας της σύμπτυξης μαθημάτων με αφαίρεση βασικής ύλης και αφαίρεση των εργαστηρίων τους (συγκεκριμένα τα μαθήματα Μορφολογία Φυτών και Φυσιολογία Φυτών, αντικαταστάθηκαν από το μάθημα Συστηματική και Γενική Βοτανική. Αντίστοιχη αλλαγή έγινε και στα μαθήματα Ζωολογίας και Εντομολογίας).
Είναι φανερό ότι τέτοια τμήματα οδηγούν τους αποφοίτους τους στην ανεργία λόγω της ανύπαρκτης κοινωνικής και επαγγελματικής τους αποστολής, ενώ τέτοιες αλλαγές στα προγράμματα υποβαθμίζουν τις γνώσεις .
Υπάρχει επιπλέον το παράδειγμα των ΤΕΙ, που εξακολουθούν να παραμένουν «τεχνολογικά», παρά τις μεγαλοστομίες περί ανωτατοποίησης και «ανώτατων προγραμμάτων σπουδών». Στα ΤΕΙ, παρά τη λεγόμενη Ανωτατοποίηση, δεν έχει ανοίξει καμιά συζήτηση για προγράμματα σπουδών Ανώτατου επιστημονικού χαρακτήρα. Ίσα – ίσα στο όνομα του ανταγωνισμού και της επιβίωσης των ΤΕΙ παγιώνεται το κυνήγι δεξιοτήτων, γίνεται δόγμα το: «ό,τι θέλει η αγορά». Χαρακτηριστικό παράδειγμα το ΤΕΙ Θεσσαλονίκης όπου 2 μαθήματα αντικαταστάθηκαν με μαθήματα ΙΕΚ! Επίσης ενδεικτικό, για τα ΤΕΙ, είναι το παράδειγμα της αλλαγής των ωρών ανά εξάμηνο (συνήθως μείωση), ανοίγοντας το δρόμο για αφαίρεση απαραίτητων γνώσεων από τις σπουδές.
Ταυτόχρονα έχουμε από την άλλη, μια σειρά τμημάτων και πρ. σπουδών με γενικόλογο σεμιναριακό χαρακτήρα που καταλήγουν σε εφήμερες γνώσεις και με ακαθόριστη κοινωνική αποστολή. Παραδείγματα τέτοιων τμήματα είναι το: Επιστημών της θάλασσας, Τμήμα επιστημών της τέχνης, Τμήμα περιβάλλοντος, το Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών κα. Οι αλλαγές στα προγράμματα σπουδών που οδηγούν σε αυτή την κατεύθυνση είναι το «χύμα» και στην λογική του «ελεύθερου» εξατομικευμένου προγράμματος σπουδών. Όπως το Ιστορικό και η Αρχιτεκτονική στη Θεσσαλονίκη, όπου το πρόγραμμα σπουδών του δεν έχει συγκροτημένο σε εξάμηνα πρόγραμμα μαθημάτων αλλά ο καθένας επιλέγει όποιο μάθημα θέλει όποτε θέλει!
Η δεύτερη αλλαγή που παρατηρείται προς αυτή την κατεύθυνση είναι η αντικατάσταση μαθημάτων με σεμινάρια ή σεμινάρια με διδακτικές μονάδες.
Συνολικά, λοιπόν, υπάρχει μια προσπάθεια οι σπουδές να μην οδηγούν σε επιστημονική ειδίκευση μέσω της άμεσης υποβάθμισης των προγραμμάτων σπουδών. Επιδιώκουν με αυτό τον τρόπο την παραγωγή της αυριανής στρατιάς ανειδίκευτων εργαζομένων μέσα από αντίστοιχα υποβαθμισμένα προγράμματα σπουδών. Αυτοί θα αποτελούν το αυριανό ακόμα φθηνότερο και ακόμα πιο ευέλικτο εργατικό δυναμικό, θυσία στο βωμό των συμφερόντων του μεγάλου κεφαλαίου.
Αυτές οι αλλαγές νομιμοποιούνται δήθεν από τη θεωρία για την «αυταξία» της γνώσης, σύμφωνα με την οποία η γνώση έχει μια ανεξάρτητη από συγκεκριμένους σκοπούς αξία, που σε τελευταία ανάλυση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι επιστημονικές σπουδές δεν είναι απαραίτητο να συνδέονται με συγκεκριμένο επάγγελμα, μπορούν να αποσκοπούν απλά στη χρήσιμη για τη ζωή, καλλιέργεια του ανθρώπου. Η θεωρία αυτή μάλιστα αυτή ενισχύεται από το από το πλαστό δίλημμα «μόρφωση ή ειδίκευση». Η απάντηση στο θέμα αυτό είναι καθαρή. Δεν υπάρχει διάσταση ανάμεσα στη μόρφωση και την ειδίκευση. Αντίθετα, η ολοκληρωμένη μόρφωση πάνω σε ένα επιστημονικό αντικείμενο είναι η επιστημονική ειδίκευση.
Σε αυτή λοιπόν τη γενική κατεύθυνση είχαμε και τα πακέτα του ΕΠΕΑΕΚ τα οποία ακριβώς επενδύονται με σκοπό την προσαρμογή των πρ. σπουδών προς τη λογική των αποφοίτων-εργαλεία χωρίς πολλά – πολλά δικαιώματα και απαιτήσεις.
Η ΛΟΓΙΚΗ ΜΑΣ ΓΙΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΣΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ
Όταν λέμε επιστημονική ειδίκευση εννοούμε την ολοκληρωμένη μόρφωση σε ένα επιστημονικό αντικείμενο σπουδών. Τη διαδικασία, από την αρχή έως το τέλος του πρ. σπουδών, της σύνδεσης της θεωρίας με την πράξη. Ο συνεχής συνδυασμός βασικών κοσμοθεωρητικών γνώσεων καθώς και βασικών γνώσεων πάνω στο επιστημονικό αντικείμενο, η εφαρμογή τους αλλά και η εμβάθυνση. Αυτά είναι τα στοιχεία που στο σύνολό τους οδηγούν σε μια πραγματικά επιστημονική ειδίκευση.
Α) ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ
1) Βασικές γνώσεις πάνω στο επιστημονικό αντικείμενο.
Απαραίτητη προϋπόθεση ενός ολοκληρωμένου προγράμματος σπουδών είναι η ύπαρξη μέσα σε αυτό των θεμελιωδών γενικών γνώσεων του επιστημονικού περιεχομένου στο οποίο αναφέρεται, που αποτελούν τη βάση του. Αξίζει να αναφερθεί ότι κατά τη διάρκειά του το πρόγραμμα σπουδών θα διαπνέεται από το συνεχή συνδυασμό των γενικών μαθημάτων με πιο ειδικά, της σύνδεσης της θεωρητικής γνώσης με την εφαρμογή της. Το γεγονός αυτό οδηγεί σε υψηλό επίπεδο επαγγελματικών εφοδίων, που εξασφαλίζει ακόμα μεγαλύτερες δυνατότητες για να απαιτήσει ο απόφοιτος δουλειά με δικαιώματα. Δεν μπορεί για παράδειγμα σε σχολές μηχανικών να μη διδάσκονται μαθηματικά φυσική και χημεία. Είναι μαθήματα που αποτελούν βάση του επιστημονικού τους αντικειμένου.
2) Βασικές γενικές κοσμοθεωρητικές γνώσεις.
Οι βασικές γνώσεις του επιστημονικού αντικειμένου θεωρούμε απαραίτητο να συνδέονται με γενικές κοσμοθεωρητικές γνώσεις. Το σημερινό πρόβλημα της περιχαράκωσης των επιστημονικών αντικειμένων, αλλά και της σχεδόν ανύπαρκτης φιλοσοφικής θεώρησης των επιστημονικών επιτευγμάτων μπορεί να ξεπεραστεί με την ανάπτυξη της διαλεκτικής, υλιστικής αντίληψης του κόσμου μέσα στα Ιδρύματα. Στη θέση μας αναφέρεται χαρακτηριστικά «Η μετάδοση επιστημονικής κοσμοαντίληψης και διαλεκτικού τρόπου σκέψης, είναι υπόθεση συνολική του προγράμματος σπουδών και των μεθόδων διδασκαλίας που πρέπει να διαμορφωθούν έτσι ώστε να αποκαλύπτουν την αλληλοσύνδεση της επιστημονικής γνώσης, την ένταξη των ειδικών νόμων στους γενικότερους, να αναδείχνουν τη θέση της κάθε ειδικής επιστήμης στο γενικότερο σύστημα όχι μόνο της επιστήμης αλλά και της παραγωγής και της κοινωνικής ζωής. Γεγονός που προϋποθέτει ασφαλώς και τη διδασκαλία βασικών κοινωνικών επιστημών (φιλοσοφία, πολιτική οικονομία, κοινωνιολογία, ιστορία) καθώς και τη μετάδοση θεωρητικών γνώσεων για τον τρόπο οργάνωσης και διεύθυνση της κοινωνικής παραγωγής»
3) Πρακτική άσκηση.
Μια «…σημαντική πλευρά του προγράμματος σπουδών και της ίδιας της λειτουργίας των ΑΕΙ, είναι η δημιουργία προϋποθέσεων σύνδεσης της θεωρητικής διδασκαλίας με την πρακτική κοινωνική δραστηριότητα, μέσα και έξω από το Πανεπιστήμιο. …Έξω από το πανεπιστήμιο, με την άμεση συμμετοχή των φοιτητών στην κοινωνική παραγωγική εργασία, όχι για να τους εξοικειώσει στην υποταγή, όπως γίνεται σήμερα, αλλά για να τους μεταδώσει την ικανότητα οι ίδιοι αύριο να αναλάβουν το έργο της διεύθυνσής της για σκοπούς προοδευτικούς. Με την πρακτική άσκηση, κάτω από την καθοδήγηση του πανεπιστημίου, που θα ξεκινά από την εργασία του απλού εργάτη και θα φτάνει στο τέλος των σπουδών σ’ εκείνη της αυτόνομης επιστημονικής εργασίας».* Τα παραπάνω είναι «βασική προϋπόθεση μιας πολύπλευρης πνευματικής, πρακτικής και κοινωνικής ανάπτυξης της προσωπικότητας των νέων ανθρώπων.»* την «…κοινωνική ωριμότητα μέσα από την κατανόηση του κόσμου της εργασίας και των κοινωνικών σχέσεων»*. Άρα η λογική της ΠΑ είναι η γνωριμία του αυριανού εργαζόμενου με την θέση και το ρόλο του στην παραγωγή. Οπότε θα πρέπει να είναι υποχρεωτική, για όλους τους φοιτητές και όχι όπως μπαίνει σε κάποια Π.Σ σαν επιλογής έναντι δυο ή τριών μαθημάτων. Με βάση και τα παραπάνω πρέπει παράλληλα με την εφαρμογή της ΠΑ να απαιτήσουμε την πληρωμή των φοιτητών που την εκπονούν στο ύψος του μισθού του ανειδίκευτου εργάτη καθώς και την πλήρη ασφαλιστική τους κάλυψη. Τέλος, πρέπει να επιδιώκουμε να γίνεται ως επί το πλείστον σε δημόσιες επιχειρήσεις μιας και αυτό δεν μπορεί να επιτυγχάνεται πάντα στις σημερινές συνθήκες.
4) Εμβάθυνση- Διπλωματική Εργασία.
Οι προπτυχιακές σπουδές πρέπει να έχουν σαν στόχο την εξοικείωση, πέρα των άλλων, με την ερευνητική διαδικασία. Η εμβάθυνση, πρέπει να συνυπάρχει στη λογική ενός προγράμματος σπουδών όπως περιγράφηκε μέχρι τώρα και δεν έρχεται να στενέψει το εύρος των σπουδών ούτε να απειλήσει το πτυχίο στη λογική της διάσπασής του. Είναι απαραίτητη προς το τέλος των σπουδών, η εμβάθυνση στη γνώση σε ένα τομές του επιστημονικού αντικειμένου. «Η εμβάθυνση αυτή αποτελεί όρο για την προσέγγιση της ερευνητικής διαδικασίας»*. Για να συμβεί όμως αυτό, απαραίτητη για όλα τα προγράμματα σπουδών είναι και η διπλωματική – πτυχιακή εργασία.
Β) ΓΙΑ ΤΙΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ
Οι μεταπτυχιακές σπουδές «…Πρέπει να ανήκουν σε ένα ενιαίο κύκλο και να οδηγούν αποκλειστικά σε διδακτορικό δίπλωμα. Η διάκρισή τους από τις προπτυχιακές σπουδές βρίσκεται στο ότι στις μεταπτυχιακές σπουδές το βάρος δίνεται στην παραγωγή νέας γνώσης, ενώ αντίθετα στις προπτυχιακές, στην κατάκτηση της ήδη παραγμένης»*.
Με αυτή την έννοια, η ύπαρξη των μεταπτυχιακών ειδίκευσης υποβαθμίζει της προπτυχιακές γνώσεις. Γι’ αυτό κατά τη γνώμη της οι μεταπτυχιακές σπουδές πρέπει να οδηγούν αποκλειστικά στην παραγωγή της γνώσης, δηλαδή σε διδακτορικό. Σήμερα, γενικεύεται η ύπαρξη των μεταπτυχιακών ειδίκευσης σε βάρος των προπτυχιακών σπουδών (πανελλαδικά υπάρχουν 320 μεταπτυχιακά προγράμματα!).
ΕΝΙΑΙΑ ΑΝΩΤΑΤΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ : Η ΜΟΝΗ ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΠΟΥ ΑΝΤΙΠΑΡΑΤΙΘΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΩΝ ΜΟΝΟΠΩΛΙΩΝ.
Κομβικό είναι το ζήτημα της πάλης για Δημόσια και Δωρεάν Ενιαία Ανώτατη Εκπαίδευση, η ίδρυση της οποίας απαιτεί επιστημονική συζήτηση για των καθορισμό των επιστημονικών αντικειμένων (μέσω μιας πλατιάς συζήτησης πανεπιστημιακών, λαϊκών φορέων) με τα οποία θα ασχολούνται τα προγραμμάτων σπουδών «…ώστε παράλληλα με της αναγκαίες μεταξύ της διαφοροποιήσεις, να ανταποκρίνονται ενιαία της πραγματικές ανάγκες της επιστημονικής και κοινωνικής προόδου»*. Θα διευκρινιστεί δηλαδή «…με τι ασχολείται, τι μελετά ποιος είναι ο κύκλος των βασικών προβλημάτων που λύνει, το επιστημονικό αντικείμενο που διδάσκεται σε κάθε πανεπιστημιακό τμήμα. Συζήτηση που ασφαλώς δε θα γίνει στο κενό αλλά θα πάρει υπ’ όψη της τη διαμορφούμενη πραγματικότητα, χωρίς να υποταχθεί σε αυτή»*. Η συγκρότηση της ΕΑΕ στην υπηρεσία των σύγχρονων λαϊκών αναγκών και της εξέλιξης της επιστήμης, θα εξασφαλίζει υψηλού επιπέδου επιστημονική ειδίκευση για όλους αδιάκριτα της φοιτητές. Χωρίς αναχρονιστικές διακρίσεις σε πανεπιστημιακή και μη πανεπιστημιακή – τεχνολογική, που αναπαράγουν της αλληλοκαλύψεις και την ανισοτιμία των ΑΕΙ-ΤΕΙ. Χωρίς κατηγοριοποιήσεις ανάμεσα στα ιδρύματα τα τμήματα και της αποφοίτους. Χωρίς τον αντιεπιστημονικό, ταξικό, διαχωρισμό των σπουδών σε δυο κύκλους (προπτυχιακό-μεταπτυχιακό). Ανώτατη Εκπαίδευση που θα έχει ένα σκοπό: να διαμορφώνει βαθιά καλλιεργημένους επιστήμονες, που θα σκέφτονται και θα δρουν επιστημονικά σε όλα τα επίπεδα και όχι μονοδιάστατα στο αντικείμενό της. Ικανούς να αντιμετωπίσουν δημιουργικά της μελλοντικές ανάγκες της παραγωγικής και κοινωνικής πράξης, συμβάλλοντας καθοριστικά, με της ειδικές και γενικές γνώσεις και την προσωπικότητά της στο συνειδητό μετασχηματισμό της φυσικής και κοινωνικής πραγματικότητας, σε όφελος του «συνόλου» και όχι μιας μόνο τάξης.
|
Shoutbox!
Καλώς ορίσατε, Επισκέπτης. Παρακαλούμε συνδεθείτε ή εγγραφείτε.
Χάσατε το email ενεργοποίησης;
27 Απριλίου 2024, 05:25
